نگاهی به شهرستان ملکان

نگاهی به شهرستان ملکان

سابقه تاریخی

تاریخ جدید ملکان که در گذشته ملک‌کندی نامیده می‌شد به دویست سال پیش برمی‌گردد ولی در مورد منطقه ملکان و مسکونی بودن آن نظریاتی وجود دارد که همه حکایت از قدمت این منطقه دارد. منطقه ملکان به دلیل مساعد بودن آب هوای جغرافیایی یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌های تاریخی به شمار می‌آید. در مورد وجه تسمیه این شهرستان دو نظریه وجود دارد: 1) از آنجا که اربابانی زیادی بر آن حاکم بودند و شاه واربابان نیز ملک نامیده می شدند پس اربابان نیز از این قاعده مستثنی نبودند شاید نام  ملک‌کندی یا ملکان بر گرفته از جمع ملک یعنی مالکان و مخفف آن ملکان باشد.  2)  یکی از اربابان معروف این شهر در گذشته ملک‌نیا بوده است. شاید ملک کندی از نام این ارباب گرفته شده باشد.

موقعیت جغرافیایی

شهرستان ملکان با وسعت 1007 کیلومتر مربع (2.2 درصد مساحت استان) در 150 کیلومتری تبریز واقع شده و از سمت شمال با شهرستان‌های بناب و مراغه، از سمت شرق با شهرستان مراغه و از سمت غرب و جنوب با استان آذربایجان غربی هم‌مرز است.

تقسیمات کشوری

طبق آخرین تقسیمات کشوری شهرستان ملکان دارای دو بخش به نام‌های مرکزی (شامل دهستان‌های گاودل مرکزی، گاودل غربی و گاودل شرقی) و لیلان (شامل دهستان‌های لیلان جنوبی و لیلان شمالی)، دو نقطه شهری به نام‌های ملکان و لیلان و 83 آبادی می‌باشد.

جمعیت

براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1390، جمعیت شهرستان ملکان در حدود 106118 نفر (2.8 درصد جمعیت استان) و جمعیت مرکز این شهرستان 25312 نفر برآورد شده است. جمعیت شهری این شهرستان 31487 نفر و جمعیت روستایی آن 74631 نفر و تعداد خانوار آن 29707 خانوار است.

اقلیم و آب و هوا

به طور عمده آب و هوای ملکان تحت تاثیر بادهای آسیای مرکزی (سیبری)، اقیانوس اطلس، دریای سیاه، دریای مدیترانه و دریای خزر قرار می‌گیرد. این جریانات در پاییز، بهار و زمستان ریزش باران‌های منطقه‌ای را موجب می‌گردند که مقداری از نزولات زمستانی آن به صورت برف می‌باشد. کل سرزمین‌های موجود در محدوده این شهرستان را از نظر توپوگرافی می‌توان به دو واحد کوهستانی یا ناهموار و واحد هموار جلگه‌ای تقسیم کرد. از طرفی دیگر خود واحد کوهستانی یا ناهموار نیز از نظر ارتفاع به واحدهای زیر تقسیم می شوند: الف: واحدهای کوهستانی کم ارتفاع (1800- 1500 متر ارتفاع) ب: واحدهای کوهستانی مرتفع (220-1800 متر ارتفاع)

وضعیت اقتصادی

ملکان یک شهر کشاورزی است تا یک شهر صنعتی و یا تجاری، مشهورترین محصول کشاورزی این شهرستان انگور است به طوری که این شهرستان به شهر الهه انگور مشهور است. خشکبار این محصول به اکثر کشورها از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس و اروپایی و کانادا صادر می‌شود. همچنین با توجه به تولید بیش از 94 درصد چغندر قند استان، وجود باغات و اراضی وسیع، وجود تخصص در صنایع تبدیلی و فرآوری کشاورزی (باغی) با توان صادراتی بالا، سبزه خشک‌کنی، بالا بودن ظرفیت تولیدات دامی از جمله شیرخام، وجود 4 معدن فعال از جمله زغال، تراورتن، خاک نسوز و سنگ لاشه، بهره‌مندی از باغات میوه و امکان استقرار صنایع تبدیلی شهرستان ملکان برای سرمایه‌گذاری در ایجاد واحدهای فرآوری موادمعدنی و صنایع پایین‌دستی، صنایع تبدیلی کشاورزی قابلیت مناسبی دارد.

نقاط تاریخی و دیدنی

پل دختر قلعه‌جوق (مربوط به دوران صفویه)، آب معدنی شورسو)، دره گاومیش ئولن، زیارتگاه علی‌بلاغی، مسجد جامع لیلان)، قلعه بختک، پل آجری لیلان‌چای

نقشه شهرستان ملکان

(برای مشاهده نقشه در ابعاد بزرگتر روی آن کلیک کنید)

ماهیت جرایم سایبری:

ماهیت جرایم سایبری:

ماهیت جرائم رایانه ای ناشی از توسعه روزافزون فناوری اطلاعات و ورود به عصر اطلاعات است که رایانه می تواند ابزار،هدف وموضوع ارتکاب جرم باشد وغالباً به دودسته تفکیک می شوند: دسته اول دارای عناوین وتوصیف های جزایی کلاسیک هستند نظیرجعل رایانه ای، کلاهبرداری رایانه ای وجاسوسی رایانه ای که در این جرائم رایانه به عنوان ابزاری برای رفتار مجرمانه به کار می رود.دسته دوم جرایم رایانه ای جدیدند این جرائم ناشی از چگونگی به کارگیری فناوری اطلاعات هستند.

در هر دو دسته موضوع جرم با فرض محال بودن و دارای ارزش بودن داده ها واطلاعات

مال دیگران ،امنیت ،آسایش عمومی ،اخلاق عمومی وحیثیت افراد است.

عمومی ترین عنوان مجرمانه درحوزه فناوری اطلاعات هک است.

اگر روزی تعدادی از سارقان حرفه ای تصمیم بگیرند با استفاده از تانک وارد بانک مرکزی شوند ،شانس آن ها برای موفقیت کمترازیک درصد خواهد بود. اما یک هکر حرفه ای می تواند در اتاقش و در خنکای نسیم کولر بنشیند و از طریق رایانه شخصی اش ایمیل های رئیس بانک مرکزی را چک کند و به حساب ها سرک بکشد و دست به سرقت مجازی بزند.

این رارضا پرویزی،مســـئول راه اندازی تشـــکیلات اینترنتی انتظامی می گوید،کسی که در نگارش قانون جرایم رایانه ای برای قوه قضائیه دخیل بوده و سالها در نیروی انتظامی پرونده این دست جدایم را مطالعه و بررسی کرده است.شاید شما هم با من هم عقیده باشید که بسیاری از واژه ها و اصطلاحات آنقدر دمده شده اند که آدم راضی نمی شد به راحتی از آن ها استفاده کند،مثل «فرصت ها و تهدیدها »اما چه کنیم که در مورد رایانه و اساساً هر تکنولوژی مدرن و فوق مدرنی ناچاراز به کارگیری این ترکیب هستیم.واقعیت این است که ابزار مدرن به ویژه رایانه و اینترنت فرصت ها و تهدیدهای عجیب وغریبی را پیش روی انسان معاصر قرار داده اند،فرصت مثل کم رنگ شدن مرزهای جغرافیایی و تهدید مثل ترور،خرابکاری و یا خود کشی های دسته جمعی از طریق اینترنت که این مورد آخر دولت ژاپن را به مرز استیصال رسانده است.

رضا پرویزی درمورد فرصت ها وتهدیدهای اینترنت و رایانه می گوید : «امروزه شبکه های مالی ،امکانات پزشکی و...به شبکه های اینترنت متصلند و مردم هم می توانند از آن ها به راحتی استفاده کنند.این موضوع باعث شده است حضور فیزیکی افراد تقریباً حذف شود و نوعی از هویت الکترونیکی به وجود آید.رفته رفته امضای الکترونیکی هم گسترش پیدا خواهد کرد به طور کامل حضور افراد را حذف می کند. بنابراین شما دیگر نیازی به مراجعه ره دادگاه هم نخواهید داشت».

وی در مورد فرصت ها ادامه می دهد : «واسطه های انتقال اطلاعات از بین رفتــــــه اند. مرزهای ســــیاسی و جغرافیـایی معنــــایی ندارند،دولت الکترونیک به وجود آمده و... طوری که برای من به عنوان یک کاربر هیچ تفاوتی نمی کند که در آن واحد بخواهیم با کسی در اتاق بغل ارتباطی بر قرار کنم یا کس دیگری در آرژانتین. اما این موضوع به همان نسبت که فرصت ایجاد کرده تهدید نیز به وجود آورده و مشکلات زیادی برای دولت در پی داشته است».

بتول پـــاکزاد عضو انـــــجمن ایرانی و بین المللی حقوق جزا می گویــد :

«جرم صرفاًرفتاری است که قانون برای آن مجازات در نظر گرفته،بنابراین برخی رفتارها ممکن است غیر اخلاقی بوده ،اما قانون برای آن مجازات تعیین نکرده باشد که در این صورت آن رفتار جرم محسوب نمی شود،رایانه هم که وسیله ای برای پردازش اطلاعات است و سایبر محیطی که توسط رایانه درآن اطلاعات پردازش می شود،با این توصیف می توانیم در مورد جرایم سایبری بگوییم در بر گیرنده انواع جرم های است که بواسطه تکنولوژی مدرن متفاوت از جرایم سنتی است و درقانون جزاجزوعدول ازمصنوعی و قراردادی محسوب می شود».

در تعریف قانون مصنوعی وقراردادی باید به نقطه مقابل آن یعنی قوانین فطری اشاره کرد.قوانین فطری قوانینی هستند که درفطرت انسان نهادینه شده اند و فرد با این دسته ازحقوق و قوانین به دنیا می آید.مثل حق حیات.

بنابراین قتل نوعی از جرم اســـت که حق فطری و طبیعی را مخدوش می کند اما در مقابل بسیاری نیز وجود دارند که از طرف دولت ها و حکومت ها وضع می شوندو عدم رعایت آن ها مجرم را در مقابل قونین وضع شده مصنوعی قرارمی دهدنه فطری،مثل عبور از چراغ قرمز.

با این تعریف ویژگی های جرایم سایبری رابه عنوان جرایم مصنوعی می توانیم به شکل زیر دسته بندی کنیم که دکتر پاکزاد می گوید:از آنجایی که عنصرمادی این جرایم به شدت شبیه هم هستند قوانین کیفری هم در همه جای دنیا یکسان خواهد شد.

سه نسل از جرایم سایبری:

پاکزاد در ادامه به تفکیک سه نسل از جزایم رایانه ای می پردازد و عنوان می کند:

«شروع نسل اول جرایم و پیدایش آن مربوط می شود به سال 1906 در آمریکا.آن زمان هنوز اینترنت وجود نداشت و حمله به خود رایانه یا تخلیه اطلاعاتی آن مطرح بود.

نسل دوم جرایم از دهه80 تا90 اتفاق افتاد.در این سال ها بیشتر از آنکه به رایانه حمله شود به اطلاعات آن حمله می شد و تهدید اطلاعاتی موضوعی بود که در این سال ها به وجود آمد.

نسل سوم  اما از دهه 90 به این سه موضوع اینترنت مطرح شد که نیازی به دسترسی به رایانه مورد نظرنبود و افراد می توانستند از طریق شبکه اینترنتی وارد هر رایانه ای شوند.امروزه جرایم سایبری به حدی اوج گرفته که سازمان بین المللی و منطقه ای،شورای حکام،پارلمان واروپا،...را به شدت درگیر کرده است،تا آنجا که سازمان ملل از کنگره هفتم به بعد به طور مرتب قطعنامه ای را درخصوص این جرایم راهکارهای قانونی پیشگیری و مجازات آن داشته است.

کارشناسان می گویند:زبان کمتر به تنهایی مرتکب جرم می شوند و اغلب نقش معاونان را بازی می کنند آنها به دلیل ویژگی های زنانه از تکرار جرم هراس دارند،اما دقیقاًبه همین دلایل شیوه هایی را برای وقوع جرم انتخاب می کنند که کشف آن ها سخت تر است،جرایم زنانه کمتر خرابکارانه است و ویژگی رویت پذیری کمتری در بزهکاری به چشم می آید که این خصیصه به «جرایم آپارتمانی» شهرت یافته است. از سوی دیگر فضای اینترنت این مکان را فراهم می کند که وقوع جرم آپارتمانی شدت گیرد و قاعدتاًزنان بیش از مردان در معرض خطر قرار خواهندگرفت.به علاوه این تنها بزهکاری نیست که زنان راتهدید می کند،

 چرا که «بزه دیدگی»نیز سویه مهم موضوع بوده و هرلحظه درکمین کاربران زن نشسته است.برای اولین بار در اکتبر 1996 زنی به نام شارون لوپا،اهل مریلند مورد بزه دیدگی از طریق رایانه و فضای سایبر قرار گرفت و به ناچار پس از خروج از منزل مورد تجاوز قرار گرفت و به قتل رسید.کارشناسان می گویند تفاوت دیگری نیز میان جرایم سایبری زنانه و مردانه وجود دارد و آن این است که هرگاه وقوع جرم نیازمند دانش بالای رایانه را در سراسر جهان از کار انداخت باید به دنبال مجرم مرد بود،نه زن!

دکتر پاکزاد در مورد ویژگی های زنان بزه دیده می گوید:«آنها آشنایی کمتری به فضای سایبر دارند،ساده و بی تجربه هستند واغلب کم سن و سالند».

قانون ایران درباره رسیدگی به جرایم اینترنتی چه می گوید؟                            

نکته اساسی در جرایم اینترنتی حذف مکان در قلمروی مکان فیزیکی و محدوده حاکمیت سیاسی است.امکان دارد جرم در محدوده خارج از جغرافیا و قلمرو حاکمیت کشور انجام شود و جرم انگاری لازمه نادیده گرفتن اصل صلاحیت سرزمین و توسعه مرزهای جغرافیایی است، در مواردی بر اساس ماده 50 قانون مجازاتهای اسلامی مبنی بر محدود بودن مورد تعقیب و مجازات تبعه خارجی نسبت به جرایم ارتکابی خارج از کشور که در سال1370 به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده است،هر ایرانی یا بیگانه ای که در خارج از قلمر حاکمیت ایران مرتکب یکی از جرایم ذیل شود و در ایران یافت شود و یا به ایران مسترد گردد طبق قانون مجازت ها اسلامی مجازات می شود.  

1.اقدام علیه حکومت جمهوری اسلامی ایران و امنیت داخلی و خارجی و تهامیت ارضی یا استقلال کشور جمهوری اسلامی ایران

2.جعل فرمان یادستخط یامهروامضاء مقام معظم رهبری ویااستفاده ازآن

3.جعل نوشته رسمی رئیس جمهموریارئیس مجلس شورای اسلامی یا شورای نگهبان ویا رئیس مجلس خبرگان رهبری یا رئیس قوه قضائیه، معاونان رئیس جممهوریا دیوان عالی کشور یا دادستان کل کشور یا هر یک از وزیران یا استفاده از آن ها.

4.جعل اسکناس رایج ایران یا اسناد بانکی ایران مانند برات های قبول شده از طریق بانک ها یا چک های صادرشده ازطرف بانکها و اسناد تعهدآوربانکها و جعل اسناد خزانه و اوراق صادره یا تعیین شده از طرف دولت یا شبیه سازی و هر گونه تقلب در مورد مسکوکات رایج داخله....

جرایم کامپیوتر افراد خارج از کشور ایران:

در خصوص جرایم خارج از کشور،اگر فردی بیگانه در کشور خارجی به تبعه ایرانی ضررزیان رسانده باشد قابل تعقیب و مجازات نیست اما اگر جرم تبعه خارجی جرم اینترنتی باشد عمل او بر اساس قانون،قابل مجازات خواهد بود البته به شرطی که مجرم در ایران یافت شود.

نمونه هایی از جرایم اینترنتی

انتشار اخبار کذب،ارسال مطالب،تصاویر و فیلم های مستهجن،آموزش و تبلیغ تروریسم،هتک حرمت افراد استفاده از فضای متعلق به دیگران،ارسال پیام های مخرب،اخلال دردسترسی به دیگران،نقض حق مالکیت،هک و ویروسی کردن سایت ها،اجازه به حریم خصوصی افراد از طریق ایمیل ها،بخشی از جرم های اینترنتی محسوب می شوند.

به جرم های اینترنتی می توان کلاهبرداری،سؤاستفاده ازنام شرکت ها، سرقت اینترنتی واستفاده ازعلایم اینترنتی،نفوذ به آنها طراحی برنامه های مخرب،سرقت،جنایت و سایر موارد از طریقEmail وChat را هم اضافه کرد.

سرقت هویت:مهم ترین جرم اینترنتی که هم اکنون برای کاربران به بحران تبدیل شده سرقت هویت است که آنها رامجبوربه تغییرهویت که به سمت هویت دیجیتالی کرده است.

آمار جرایم اینترنتی در ایران:

بر اساس آمارهای موجود در سال 1384، 50مورد پرونده مربوط به جرایم اینترنتی در کشور تشکیل شد که کشف جرایم آمار 50 درصدی را نشان می دهد.

آمار:از مهمترین موارد جرم اینترنتی و رایانه ای در سال گذشته،32 مورد سؤاستفاده از کارت های اعتباری 11 موردکلاهبرداری اینترنتی،7 مورد ایجاد مزاحمت از طریق اینترنت،3 مورد کپی رایت و 2 مورد نشراکاذیب ازطریق اینترنت و5 مورد موضوعات متفرقه بوده است.

با توجه به آمارهای سال 84 میزان کشفیات مربوط به کلاهبرداری،جعل وسایر جرایم رایانه ای و اینترنتی 11 درصد را نشان می دهد.

شاخه های حقوقی جرایم سایبری

تعریف حریم خصوصی اطلاعاتی:عبارت است از حق اولیه فراد در محرمانه ماندن وجلوگیری ازتحصیل،پردازش وانتشارداده ها های شخصی مربوط به ایشان مگردرموارد مصّرح قانونی.

جرایم سایبری ازدید حقوقدانان نیز به 3 بخش عمده تقسیم می شود:که نوع اول شکل جرم سنتی است،اما به واســـطه رایانه واینترنت به انـــجام می رسید مثل کلاهبرداری،تخریب.در نوع دوم جرم ها مربوط به محتوا هستند مثل درج مطالب،اصوات و یا تصاویر مستهجن،وارد کردن ویروس در شبکه اینترنت.نوع سوم از جرایم سایبری نیز به شکل تخصصی فقط در فضای سایبر قابل تصور خواهد بود مانند جرایم تجارت الکترونیک.کارشناسان می گویند